گزارش از روند بررسی لایحه هدفمند سازی یارانه‌ها

معاون ارتباطات مجلس معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور گزارش کاملی را از روند بررسی لایحه هدفمندی یارانه‌ها در مجلس ارائه کرد.

حجت‌الاسلام علی‌اکبر مسعود‌پور معاون ارتباطات مجلس معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور با اشاره به لایحه هدفمند ‌سازی یارانه‌ها به تشریح گزارشی از روند بررسی این لایحه در مجلس شورای اسلامی پرداخت و اظهار داشت: در حال حاضر موضوع مهم بین دولت و مجلس این است که لایحه هدفمندی یارانه‌ها را به جایی برسانند.

وی با بیان اینکه اولویت و بحث اول دولت با مجلس تعیین تکلیف لایحه هدفمند‌سازی یارانه‌‌ها است، عنوان کرد: ما امیدواریم با حرکتی که تاکنون طی کردیم گرچه زمان بسیار طولانی را برای هدفمند‌کردن یارانه‌ها از دست داده‌ایم، حداقل یک سال فرصت زمان‌بندی شده تحقق موضوع هدفمندی را از دست دادیم اما در مدتی که در حال کارکردن با مجلس هستیم امیدواریم به نتایج خوبی در تصویب و تدوین نهایی لایحه مذکور دست یابیم.

معاون ارتباطات مجلس معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور در ادامه با تاکید بر اینکه لایحه هدفمند‌سازی یارانه‌ها با منطق تعریف شده‌ای در مجلس در حال پیش‌رفتن است، اظهار داشت: این مسئله به جهت آن است که خوشبختانه تمامی بزرگان و کارشناسان اقتصادی کشور ما در این مطلب هم‌نظر هستند که این جراحی اقتصادی باید صورت گیرد از این جهت اگر گاهی برخی از عناصر این موضوع از یکدیگر فاصله هم بگیرند براساس این اصل مجددا به یکدیگر نزدیک می‌شوند و در کنار هم قرار می‌گیرند.

وی با بیان اینکه پس از تغییری که در لایحه هدفمند‌سازی یارانه‌ها در مجلس ایجاد شده بود همچنان نگرانی‌های در این لایحه برای دولت باقی مانده بود، تصریح کرد: مجلس در مصوبه خود دولت را ملزم کرده بود که باید حتما اقدام 5 ساله خود را در یک پنجم‌ها در لایحه بودجه سنواتی منظور نماید. که این مسئله در ماده 13 سابق یعنی 12 فعلی لحاظ شده بود؛ دولت به دلایلی نسبت به این موضوع مخالفت نشان داد مبنی بر اینکه چه ضرورتی دارد وقتی مجلس موضوعی را دارای قانون جامع و کامل می‌کند بعداً لازم باشد که دولت به صورت سالانه در لایحه بودجه سنواتی این مورد را منظور کند.

مسعود‌پور در بخش دیگری از گفتگو با بیان اینکه این مسئله یک نقطه نگرانی برای دولت‌ بود، تاکید کرد: در ماده 12 دولت بحث صندوق یا حساب ویژه و یا سازمانی را برای هدفمند‌سازی یارانه‌ها مطرح کرده بود و ساماندهی تشکیل سازمانی برای هدفمند‌ی یارانه‌‌ها در سراسر کشور در ماده 12 منظور شده بود.

وی با بیان اینکه موضوع درآمد و هزینه‌ها به نحوی در ماده 12 اشاره شده بود که این درآمدها در لایحه هدفمندی یارانه‌های دولت آمده بود که درآمدهای حاصل از هدفمندسازی‌یارانه‌ها و اصلاح قیمت حامل‌های انرژی به صندوق ویژه‌ای واریز شود، عنوان کرد: مجلس این بخش از لایحه را تغییر داد و صندوق را به حساب تبدیل کرد؛ تفاوت این دو عنوان در آن بود که اگر صندوق تصویب می‌شد مدیریت این صندوق در اختیار دولت قرار می‌گرفت البته دولت بابت نظارت مجلس به هر شکلی که نمایندگان ملت صلاح می‌دانستند مخالفتی نداشت یا حتی اگر دیوان محاسبات نیز می‌خواست نظارت کند دولت از این جهت مشکلی نداشت.

مسعود‌پور ادامه داد: مشکل فقط اینجا بود زمانی که صندوق منظور شود مدیریت آن در اختیار دولت است اما زمانی که حساب ویژه تصویب شود دولت برای هر مورد و هر میزان برداشت از این حساب باید لایحه‌ای را تنظیم کرده و پس از تصویب آن در هیئت وزیران آن را به منظور تصویب به مجلس ارائه دهد که این مسئله زمان می‌برد و مشکلات دیگری را برای کشور ایجاد می‌کرد.

معاون ارتباطات مجلس معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور در عین حال با اشاره به اصول 52 و 53 قانون اساسی اظهار داشت: به جهت اینکه اصول 52 و 53 قانون اساسی بر اینکه تمامی درآمدهای دولت باید به حساب خزانه واریز شود تصریح دارد از این جهت نمی‌توان این را به عنوان درآمد فرض نکنیم و به حساب خزانه واریز نشود. پس از بحث‌ها و گفتگوهای طولانی بین مجلس و دولت، به توافقی رسیدیم که وقتی یک سازمان و شرکتی برای مدیریت این موضوع لحاظ شود می‌توان تا حدودی این مشکلات را حل کرد.

به گفته وی تاسیس سازمان هدفمند سازی یارانه‌ها با ماهیت شرکت دولتی آخرین توافق بین مجلس و دولت در خصوص لایحه هدفمند سازی یارانه‌ها بود.

مسعود‌پور با بیان اینکه هنوز تا حدودی دغدغه‌های در این بخش وجود دارد، تصریح کرد: پس از ارسال لایحه هدفمند‌سازی یارانه‌ها به شورای نگهبان این شورا به سه مورد ایراد گرفت، یکی از ایرادات شورای نگهبان به ماده یک این لایحه بود و ایراد دیگر شورای نگهبان به تعارض بین مواد 12 و 15 لایحه هدفمند سازی یارانه‌ها بود.

وی با اشاره به دو جلسه اخیر کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی دولت عنوان کرد: کمیسیون ویژه در جلسه اول خود پس از ارجاع لایحه از سوی شورای نگهبان به مجلس ایراد شورای نگهبان در ماده یک لایحه هدفمند‌کردن یارانه‌ها را با حضور نماینده شورای نگهبان رفع و برطرف کرد.

مسعود‌پور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جلسه دوم کمیسیون مذکور تصریح کرد: کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی در جلسه دوم خود مجموعه جلسات کارشناسی همراه با هماهنگی که قبلا داشتیم چکیده‌ای از آن جلسات را در این جلسه مورد بررسی قرار داد و در جهت اصلاح ایراد شورای نگهبان کلیات این موضوع را به تصویب رساند که ماده 12 اصلاح شود اما هنوز بخشی از این مسائل حل نشده است.

وی با بیان اینکه مجلس پذیرفت برای حل کردن ایراد شورای نگهبان حسابی را یک بار در سال منظور کند و اعتبارات حاصل از محل هدفمند‌سازی یارانه‌ها را در اختیار این سامانه قرار دهد و این سامانه آن را توزیع نماید. اما اینکه این سازمان به صورت سازمان یا شرکت باشد و یا به شکل دیگری هنوز روی آن بحث‌هایی وجود دارد که در ابتدا خیلی روی تشکیل این سازمان و یا شرکت برای هدفمند‌سازی حساسیت وجود نداشت اما اخیرا به جهت شرایط حقوقی متفاوت بین شرکت و سازمان این مسئله مورد توجه قرار گرفته است.

معاون ارتباطات مجلس معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور در ادامه با بیان اینکه تاسیس این سازمان و شرکت اساسنامه می‌خواهد، ابراز داشت: باید در اساسنامه این سازمان یا شرکت ماهیت این سامانه تعریف شود که در واقع در جلسه غیررسمی متشکل از افرادی از کمیسیون ویژه بررسی لایحه هدفمند‌سازی یارانه‌ها، دولت و هیئت‌رئیسه مجلس داشت و حدود 3 ساعت طول کشید روی این موضوع و نحوه تبیین و تدوین اساسنامه سازمان و یا شرکت هدفمند‌سازی یارانه‌ها بحث و تبادل نظر شد تا آمادگی قبلی برای تاسیس این سازمان ایجاد شود.

وی ادامه داد: در واقع با نوشتن اساسنامه این سامانه جهت‌گیری و ماهیت سامانه مذکور و ماهیت شرکت و یا سازمان بودن آن تبیین خواهد شد.

مسعودپور در ادامه با اشاره به لایحه بودجه سال 89 و برنامه پنجم توسعه تصریح کرد: در حال حاضر حساسیتی روی لایحه بودجه 89 ایجاد شده است مبنی بر اینکه چرا دولت لایحه مذکور را دیر به مجلس ارائه می‌کند؛ در آیین‌نامه مجلس نوشته شده که دولت موظف است لایحه بودجه هر سال را تا 15 آذر به مجلس ارائه دهد. باید در اینجا گفت: که این برای دولت الزام‌‌آور نیست. چرا که از لفظ موظف است مفهوم " باید " یا " الزام " استخراج نمی‌شود.

وی با بیان اینکه آیین‌نامه مجلس یک روش جاری و یک دستور کاری کلان برای خود مجلس است، ابراز داشت: آیین‌نامه مجلس قانون برای ایجاد الزام برای دیگران خارج از مجلس نیست؛ لفظ موظف است در واقع تعریف کار با یک تاکید است فضای آن اجبار نیست و معنای آن باید الزام‌آور نیست به همین دلیل است که در 18 سال گذشته فقط یک بار لایحه بودجه قبل از 15 آذر به مجلس ارائه شد.

مسعود‌پور با تاکید بر اینکه یک سوم بودجه کشور را یارانه‌ها تشکیل می‌دهند، عنوان کرد: ما نمی‌توانیم لایحه بودجه را بنویسیم اما یک سوم آن را روی هوا نگه داریم البته می‌توانیم سناریو‌های دیگری را نیز تعریف کنیم بنابراین باید در ابتدا ببینیم که نگاه مجلس نسبت به لایحه هدفمند‌سازی یارانه‌ها که نقش و جایگاه بسیار موثری در تدوین برنامه پنجم توسعه و لایحه بودجه سال 89 دارد چیست.

وی اضافه کرد: مطمئناً تا زمانی که طرح تحول اقتصادی که یک هفتم آن لایحه هدفمند‌کردن یارانه‌ها است تعریف شفاف و روشنی نداشته باشد برنامه این 5 سال را که زمان اجرایی شدن لایحه هدفمندی یارانه‌ها نیز در 5 سال آینده است، دولت نمی‌تواند آن را به مجلس ارائه دهد.

مسعود‌پور با بیان اینکه تا دوره تکلیف خود را در رابطه با لایحه هدفمند‌ی یارانه‌ها نداند نمی‌تواند برنامه پنجم توسعه را به مجلس ارائه دهد، اظهار داشت: مجلس می‌خواهد برنامه و قانون بودجه‌ای طویل و بسیار مفصلی را بنویسد، چه ضرورتی دارد وقتی می‌شود برنامه را با یک نگاه گویا، جامع و مترقی نوشت الزامی نیست که بخش‌هایی از آیین‌نامه‌های اجرایی را هم در قانون بودجه بیاورد.

وی با بیان اینکه مجلس آیین‌نامه‌های اجرایی دستگاه‌ها را در قانون بودجه لحاظ می‌کند، تصریح کرد: ما باید با مجلس در این زمینه توافق کنیم که مجلس خیلی نخواهد لوایح به خصوص این دو لایحه بسیار مهم بودجه 89 و برنامه پنجم را مفصل و طولانی کند؛ بنابراین اگر مجلس این مسئله را بپذیرد و ما روی یک متن جامع و گویا در خصوص دو لایحه مذکور با مجلس توافق کنیم می‌توان در یک زمان یک ماهه برنامه پنجم توسعه و در یک زمان یک ماهه دیگر لایحه بودجه سال 89 را بررسی نهایی کرده و به تصویب برسانیم و ما نیز تا پایان سال هنوز فرصتی به این اندازه داریم.

مسعود‌پور اضافه کرد: همین که تکلیف لایحه هدفمندی در مجلس مشخص شود و لایحه به شورای نگهبان ارسال شود دولت می‌تواند برنامه پنجم توسعه را به مجلس ارائه دهد.بنابر این اگر مجلس یک ماه برای برنامه و یک ماه برای بودجه سال 89 منظور کند مطمئناً به نتیجه خواهیم رسید.

منبع : فارس